ICT vaardigheden

Algemene principes

• Laat de computer het werk doen
  • DRY
• Samenwerken: delen in plaats van kopiëren

Data en bestanden

• Opslaan en terugzoeken van data
• Hoe organiseer je data zodat je deze later terug kunt vinden?
• Hoe gebruik je data van anderen (onder andere "open data")?
• Bestanden
  • Gekoppeld aan toepassingen; gebruik van suffix (verschillende operating system-conventies)
  • Platte tekstbestanden: "universeel", meerdere toepassingen, omzettingen
• Hiërarchisch filesysteem
• Gebruik van meta-data (bijvoorbeeld tags)
• Zoeken in een filesysteem (op namen, metadata, en data/inhoud)
• Delen van data en bestanden "in the cloud". (zie ook Web en cloud)
• Versies, versiebeheer, archivering
• Backups
• Databases - queries
  • Spreadsheet als database; CSV-bestanden
  • Relationele databases
  • Andere databases ("NoSQL")

Voorbeeld-lesscenario's

• data van een project - gedeeld door team en docent/klant(en)
• data van een website
• verslag met bijbehorende experimentele data, figuren, bronnen, presentatie e.d.
  • Ook: toegang geven tot "ruwe data"

Opmerkingen:

• als je je eigen data op je computer niet goed organiseert, wordt het al snel een warboel, waardoor je lang moet zoeken, gegevens kwijtraakt, enz.
• om dit te leren kun je oefenen met een project waarbij je veel verschillende soorten bestanden moet bewaren, zo mogelijk in verschillende versies.
• "project" en "tijd" zijn goede organisatieprincipes, ook voor namen van bestanden of mappen.
• voor het samenwerken aan eenzelfde project/bestand is het gebruik van data "in the cloud" aan te raden, bijv. via Google, Microsoft, Dropbox, of andere. Het kopiëren van bestanden geeft mogelijk een wildgroei aan versies.
• zorg voor goede backups - ook buiten je eigen computer, en niet afhankelijk van 1 clouddienst.
  • backups helpen tegen rampen - van brand tot domme acties van gebruikers
• data kan verloren gaan doordat de vorm (drager) verloren gaat - maar ook doordat de manier van interpreteren verloren gaat. Oude media zijn soms niet meer te lezen omdat er geen geschikt apparaat meer is. Oude bestanden zijn soms niet meer te lezen omdat de toepassing niet meer werkt.
• moderne operating systems zorgen soms zelf voor het bijhouden van versies - maar het loont nog altijd te moeite om na te denken over versies, versiebeheer en archivering.

Samenwerken

• werken aan gemeenschappelijke bestanden "in the cloud" (Google Docs, Microsoft Office365, ...)
  • gebruik van wiki als gemeenschappelijke plek.
• versiebeheer; git, GitHub
• projectorganisatie, planning en voortgang (bijv. met Trello)
• communiceren - bijv. via Slack
• verdelen van taken, afspreken van interfaces
  • interface: scheiden van "wat" en "hoe"

Rubrics e.d.:

• https://content.dodea.edu/teach_learn/professional_development/21/docs/21st_century_skills_rubrics/Learner%20Outcomes%20and%20Reflection%20and%20Evaluation%20Rubrics.pdf
• https://21centuryedtech.wordpress.com/2019/11/08/collaboration-facilitating-and-assessing-the-21st-century-skills-in-education/
• https://easdinnovativelearning.weebly.com/the-4cs.html
• https://easdinnovativelearning.weebly.com/uploads/7/7/1/6/77162025/k-12_collaboration_rubric_ephrata.pdf

Opmerkingen:

• het beoordelen van groepsopdrachten kan lastig zijn, onder andere om de bijdrage van de verschillende deelnemers te beoordelen; er kunnen ook "free riders" in een team zitten, hoe ga je daarmee om, als team en als docent?
• voor samenwerken is niet zoveel theorie - leerlingen leren dit vooral door te doen. Ook hier geldt: klein beginnen, met twee personen en een kleine opdracht, enz,. voordat je leerlingen met grotere teams aan de slag laat gaan. Bij programmeren is het gebruikelijk om in paren te werken, dat is wellicht bij andere vakken ook een mogelijkheid.
• voor de hogere leerjaren zijn teams met gemengde kennis en vaardigheden aantrekkelijk: daarmee kun je zien dat een team meer kan dan elk afzonderlijk lid. Dit stelt wel hogere eisen aan het vermogen tot samenwerken.
• bij gemengde teams kun je eventueel ook verschillende leerjaren combineren: leerlingen beginnen als leerjongen/meisje bij een groot project, voor het aanvegen van de data e.d. Aan het eind krijgen ze projectleider-verantwoordelijkheden.
• in het begin kun je als docent de deeltaken en de verdeling daarvan bepalen, later laat je dat over aan de leerlingen.
• niet alleen planning vooraf is belangrijk, ook het bewaken van voortgang.
• elementen van het Scrum-model zijn goed te gebruiken in het onderwijs.

Tekstverwerking

• Word en andere WYSIWYG tekstverwerkers
• gebruik van automatische inhoudsopgave, paginanummering
• tekst voor het scherm vs. tekst voor papier
• Verschil: word-document, PDF, HTML-document (evt. LaTeX)
• Expliciet onderscheid: inhoud en structuur vs. opmaak (en eventueel interactie)
• Publiceren van teksten op het web: HTML, Markdown, wikitekst

Lesscenario's

• Maken van een verslag op basis van een template
  • Maken van een gezamenlijk verslag
• Maken van een verslag vanuit een leeg document
  • Gebruik van inhoudsopgave als outline
• Maken van een template
• Maken van een eigen wiki-pagina
• Maken van een webpagina in HTML

Het web en de cloud

• browsers
• werking van het web (en hoe dit gebaseerd is op het internet)
  • URL, domeinnamen,
  • verschil URL en zoekopdracht
• toepassingen "in the cloud" - Google Docs enz.
• veiligheid en privacy
  • veiligheid op het web: "slotje" in de verschillende versies, controleren van certificaten
  • privacy en het web... (wat weet een webserver van je? wat weet Google/FB van je?
• gebruik van (REST) API's, automatisering

Opmerkingen

• leerlingen werken waarschijnlijk al veel "in the cloud", bijvoorbeeld met microbit-programmeren, of met repl.it.

Tekenen en vormgeving

• Photoshop e.d.
• verschil vector- en bitmap-graphics
• Hoe werkt kleur?
  • Verschillende kleursystemen; additief, subtractief
  • Natuurkunde
  • Biologie (ook voor andere dieren?)
  • ICT